Artykuł pochodzi z wydania: Październik-Grudzień 2023
Trójstronne porozumienie, czyli porozumienie między pracodawcami (obecnym i przyszłym) oraz za zgodą przenoszonego pracownika, jest niezbędnym elementem w postępowaniu o przeniesienie pracownika samorządowego do pracy w innej jednostce. Warto zapoznać się z zasadami dotyczącymi przeniesienia zarówno po stronie pracownika, jak i pracodawcy.
Pracownika samorządowego zatrudnionego na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, można na jego wniosek lub za jego zgodą przenieść do pracy w innej jednostce, w tej samej lub innej miejscowości, w każdym czasie, jeżeli nie narusza to ważnego interesu jednostki, która dotychczas zatrudniała pracownika samorządowego. Muszą za tym także przemawiać ważne potrzeby po stronie jednostki przejmującej. Jest to prawo uregulowane w art. 22 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn. DzU z 2022 r., poz. 530 ze zm.; dalej: uops), zarezerwowane tylko dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę zajmujących stanowiska urzędnicze bądź kierownicze stanowiska urzędnicze. Nie ma tu znaczenia czas trwania umowy o pracę. Przepis ten dotyczy zatem umów o pracę zawartych na czas określony i nieokreślony.
Z tej regulacji nie mogą skorzystać pracownicy zatrudnieni w samorządach na stanowiskach pomocniczych bądź obsługowych. W ich przypadku ewentualna zmiana pracodawcy musi się odbyć poprzez rozwiązanie stosunku pracy u danego pracodawcy za porozumieniem stron lub z zachowaniem ustawowego okresu wypowiedzenia w postaci oświadczenia jednej ze stron i nawiązania stosunku pracy u kolejnego pracodawcy.
WARUNKI PRZENIESIENIA
W świetle art. 22 uops przeniesienia pracownika samorządowego można dokonać pomiędzy urzędami różnych szczebli samorządu, tj. gmina – powiat – województwo, a nie tylko w obrębie jednego szczebla, np. gminy.
Przeniesienie nie może naruszać ważnego interesu jednostki dotychczas zatrudniającej. Muszą za nim przemawiać ważne potrzeby jednostki przejmującej.
Przeniesienie pracownika samorządowego ma charakter trwały. Pracownik zmieniający pracodawcę w trybie art. 22 uops nie otrzymuje nowej umowy o pracy. Treść dotychczas obowiązującej umowy o pracy może ulec pewnym modyfikacjom – na pewno w zakresie nazwy pracodawcy oraz miejsca świadczenia pracy. Zmianom mogą podlegać takie elementy umowy o pracę, jak:
- nazwa zajmowanego stanowiska;
- wysokość wynagrodzenia;
- zakres obowiązków.
Przeniesienie w ramach innej miejscowości, zwiększające chociażby koszty dojazdu pracownika do nowego miejsca pracy, nie gwarantuje z tego tytułu większego wynagrodzenia. Dopuszcza się, aby przeniesienie pracownika nastąpiło na niższe stanowisko od dotychczas zajmowanego z niższym wynagrodzeniem.
Potwierdzeniem tego jest wyrok Sądu Najwyższego z 27 czerwca 2013 r. (I PK 27/13). Sąd Najwyższy w orzeczeniu stwierdził, że przeniesiony do innej jednostki urzędnik nie zawsze ma zagwarantowane dotychczasowe warunki zatrudnienia. W analizowanej przez SN sprawie nastąpiła zmiana rodzaju umowy o pracę – z czasu nieokreślonego na czas określony. Sama inicjatywa przeniesienia pracownika może zostać zapoczątkowana przez każdą ze stron, tj. pracownika i pracodawcę. Należy jednak pamiętać o ustawowej przesłance dotyczącej nienaruszania interesu dotychczasowego pracodawcy oraz rzeczywistych potrzebach nowego pracodawcy.
WNIOSEK O PRZENIESIENIE
Jeśli z wnioskiem wystąpi pracownik, to on wskazuje jednostkę samorządową, do której chce być przeniesiony. Wniosek powinien mieć charakter pisemny i choć uzasadnienie nie jest wymagane, to zamieszczenie go we wniosku na pewno ułatwi aktualnemu i przyszłemu pracodawcy ocenę takiego wniosku i zapoznanie się z przesłankami, którymi pracownik się kieruje, wnioskując o takie przeniesienie. W praktyce, gdy pracownik występuje z wnioskiem o przeniesienie, z reguły podjął już wcześniej rozmowy na temat przeniesienia i wstępnie otrzymał taką zgodę.
Pracodawcy są ograniczeni treścią wniosku pracownika i nie mogą zmienić jego treści, wskazując inną jednostkę samorządu terytorialnego.
Obecny pracodawca nie jest jednak związany z przedmiotowym wnioskiem i nie ma żadnego obowiązku, aby przenieść pracownika. Dobrą praktyką jest, aby swoją decyzję przedstawił pracownikowi na piśmie, ale nie ma obowiązku uzasadniania swojej decyzji. Z kolei pracownik nie może żądać takiego uzasadnienia od pracodawcy.
W przypadku, w którym inicjatywa wychodzi od pracodawców, muszą oni przede wszystkim zwrócić się do pracownika o wyrażenie zgody na przeniesienie do nowej, wskazanej jednostki, na nowe stanowisko. Warunkiem przeniesienia pracownika samorządowego pomiędzy dwoma urzędami musi być konkretna potrzeba uzasadniona stanem faktycznym. Po stronie nowego pracodawcy takimi potrzebami mogą być zmiany organizacyjne, nowe zadania przejęte przez urząd czy długo nieobsadzony wakat na danym stanowisku. Nowy pracodawca musi wykazać, że przeniesienie pracownika jest konieczne i niezbędne, pamiętając jednocześnie, aby takie przeniesienie nie zakłóciło pracy u dotychczasowego pracodawcy, stawiając jako priorytet spójne i efektywne zarządzanie zasobami ludzkimi w administracji samorządowej. Traktuje o tym uzasadnienie wyroku SN z 12 czerwca 2013 r. (I PK 2/13).
[…]
Agnieszka Brejdak
wieloletni praktyk z zakresu prawa pracy, aktualnie dyrektor Departamentu Zarządzania Zasobami Ludzkimi w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Śląskiego