Znowelizowana ustawa z dnia 24 czerwca 2021 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw zacznie obowiązywać 1 stycznia 2022 r. i wbrew powszechnej opinii nie daje ZUS możliwości kontrolowania osób na zwolnieniach lekarskich. Pracownicy ZUS nie będą mogli ani dzwonić i odwiedzać sąsiadów osób przebywających na L4, ani prosić o dane na ich temat operatorów sieci komórkowych i banków.
W ustawie zostały natomiast doprecyzowane kwestie związane z przekazywaniem informacji do ZUS. Od 1 stycznia 2022 r. ZUS będzie uprawniony do pozyskiwania danych i informacji w zakresie niezbędnym do ustalenia prawa do zasiłków, ich wysokości, podstawy wymiaru oraz do ich wypłat od ubezpieczonych oraz płatników składek. Obecnie brak pełnej i rzetelnej informacji i dokumentacji od płatników składek lub ubezpieczonych utrudnia ustalanie prawa do zasiłków, ich terminową wypłatę oraz ich weryfikację. Dotychczas zdarzały się sytuacje, w których płatnicy składek lub ubezpieczeni, powołując się na brak podstawy prawnej do udostępnienia danych, odmawiali przekazywania informacji lub dokumentów. Dotyczy to przykładowo osoby zatrudnionej u dwóch pracodawców i przebywającej na zwolnieniu lekarskim. W tej sytuacji ZUS będzie mógł uzyskać informacje, czy ubezpieczony, wykorzystując zwolnienie lekarskie w jednej firmie, nie pracował w tym samym czasie u drugiego pracodawcy. Nowe przepisy mają być skutecznym narzędziem, które przyczyni się do pozyskiwania od płatników składek i ubezpieczonych danych koniecznych do przyznania prawa i wypłaty świadczenia z ubezpieczeń społecznych bądź ich weryfikacji.